Mensen die kanker hebben overleefd, ervaren vaak moeite met slapen, zowel tijdens de behandeling als erna. Meer dan de helft van hen ervaart vijf jaar later nog slaapproblemen. Vergeleken met de bevolking in het algemeen is dit ruim twee keer zoveel. Op lange termijn kunnen slaapstoornissen leiden tot chronische stress, verlaagde productiviteit en verminderde kwaliteit van leven.
Vaak worden farmacologische middelen ingezet om de slaapproblemen te behandelen, maar die hebben regelmatig bijwerkingen en zijn niet de beste keuze bij langdurige slaapproblemen. In een review werden de effecten van twee niet-medicamenteuze behandelingen bestudeerd, namelijk massage en ontspanningstherapieën. Onder de ontspanningstherapieën vielen onder meer ademhalingsoefeningen, somatische ontspanning en specifieke stretching en ontspanning van spieren.
Voor de review werd gezocht naar gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (RCT’s) in onder meer PubMed, Scopus en Web of Science. Er werden 371 artikelen gevonden, waarvan vier RCT’s over massagetherapie en drie RCT’s over ontspanningstherapie werden geïncludeerd in de studie. De massages lieten een significante verbetering van de slaapkwaliteit zien, zo bleek uit door de deelnemers zelf ingevulde enquêtes. Bovendien werden langere slaapepisodes objectief gemeten. Voor de ontspanningstherapieën kon geen verbetering in de slaapkwaliteit worden vastgesteld, alhoewel de deelnemers hier ook in door hen ingevulde enquêtes aangaven dat hun slaapkwaliteit was verbeterd. Het ging hier echter niet om een statistisch significante toename.
De onderzoekers concluderen dat mensen die kanker hebben overleefd en slaapproblemen ervaren mogelijk baat kunnen hebben bij regelmatige massagebehandelingen. Wat betreft de ontspanningstherapieën zijn grotere studies nodig om de effectiviteit vast te stellen, maar ze lijken wat de onderzoekers betreft wel veilig en mogelijk helpend te zijn.
Bronvermelding:
Samuel, S.R. et al. Randomized control trial evidence for the benefits of massage and relaxation therapy on sleep in cancer survivors—a systematic review. Journal of Cancer Survivorship, 2 December 2020.
Vakblad Natuurlijke & Integrale Gezondheidszorg